Echtscheiding en belang testament

Als u wilt gaan scheiden, gaat u naar een mediator of advocaat om uw echtscheiding te regelen. Uitgebreid wordt besproken hoe u de zaken wenst te regelen na uw huwelijk. Maar hoe zit het nu als u komt te overlijden?

Overlijden tijdens de echtscheidingsprocedure

Indien tijdens het huwelijk één van u beiden zonder testament overlijdt, zijn de wettelijk regels van toepassing en erft de langstlevende partner én de kinderen, ieder voor een gelijk deel. Alle bezittingen gaan naar de langstlevende en de kinderen krijgen alleen een vordering. Dit geldt tot inschrijving echtscheiding in de registers van de de Burgerlijke Stand, dus tijdens de gehele echtscheidingsprocedure.
Pieter en Ingrid (gehuwd in gemeenschap van goederen) gaan scheiden. Nadat zij op 5 januari het echtscheidingsconvenant hebben ondertekend, wordt op 15 februari de scheiding uitgesproken. Op 20 februari wordt de scheiding ingeschreven bij de Gemeente. Door alle emotie van de scheiding wordt Ingrid op 19 februari getroffen door een hartaanval. Zij overlijdt op weg naar het ziekenhuis. Er is geen testament. De in het convenant en beschikking opgenomen afspraken komen te vervallen door het overlijden vóór de inschrijving. Het huwelijk wordt ontbonden door overlijden en de huwelijksgemeenschap wordt verdeeld volgens het wettelijk erfrecht.
Als u dus niet het risico wilt lopen, dat uw toekomstige ex-partner van u erft, zult u het testament al tijdens de echtscheidingsprocedure moeten wijzigen of er een opstellen.

Kan mijn ex-partner nog van mij erven na mijn scheiding?

Als u al een testament heeft is het noodzakelijk om te bezien of het oude testament aangeeft dat de “echtgeno(o)t(e)” erfgenaam is of dat de erfgenamen bij naam genoemd worden. In het laatste geval blijft de ex-partner namelijk erfgenaam. In het eerste geval kan de ex-partner nog steeds via een omweg erfgenaam worden. Stel, u komt te overlijden dan gaat de erfenis naar uw kind. Indien uw kind vervolgens komt te overlijden, kan uw ex-partner weer erfgenaam van uw kind zijn en zo toch een deel van uw erfenis ontvangen. Dit alles is te voorkomen door uw testament aan te passen met een zogenaamde ‘tweetrapsregeling’, waarin u bepaalt wat er gebeurt met uw erfenis als uw kind ná u komt te overlijden.
Daarnaast is het zo bij ‘minderjarige’ kinderen, dat de langstlevende ouder met het ouderlijk gezag (de ex-partner dus) het bewind heeft over het vermogen van de kinderen. Deze ouder mag hierdoor volledig over het vermogen van de minderjarige kinderen beschikken.
Zelfs mag deze ouder het rendement over het vermogen voor zichzelf verbruiken, zonder daarvoor aansprakelijk te worden gesteld. Als u dit niet wilt, kunt u dit regelen in uw testament met ‘het uitsluiten van ouderlijk vruchtgenot’.

Tjeerd(7) en Femke(12) wonen na het overlijden van moeder bij hun vader Sjoerd. Zij hebben een erfenis van €120.000 ontvangen. Sjoerd heeft helaas gokproblemen. Op 18-jarige leeftijd komen de kinderen tot hun schrik tot de ontdekking dat het vermogen uit de erfenis volledig is vergokt. Ook het rendement (€20.000) is op. Zij kunnen Sjoerd aansprakelijk stellen voor het verlies van de erfdelen. Het vergokte rendement valt onder het ouderlijk vruchtgenot en is niet bij Sjoerd te verhalen.

Voogdij

Een belangrijk onderdeel van de echtscheiding is de zorg voor de kinderen. Als eerste denk ik dan aan de zorgverdeling, maar ook aan de voogdij bij overlijden van beide ouders. Nu is het risico dat beide ouders gelijktijdig overlijden na de scheiding klein geworden. Ze gaan bijvoorbeeld niet meer samen op vakantie. Maar toch, als een van de ouders plotsklaps komt te overlijden, zal de andere ouder niet onmiddellijk naar de notaris gaan om voogdij te regelen.